Duurzame mode mythen

1. Duurzame mode is nauwelijks verkrijgbaar
Toegegeven, je struikelt in de gemiddelde winkelstraat nog niet over de duurzame mode, maar in elke grotere Nederlandse stad kun je tegenwoordig terecht als je je duurzame garderobe wilt uitbreiden. Ook online hoef je niet lang te zoeken: de webwinkels die gespecialiseerd zijn in duurzame mode zijn al lang niet meer op één hand te tellen. Op de site van Rank a Brand kun je van honderden modemerken checken hoe duurzaam ze zijn. Om tot een score te komen meet Rank a Brand op basis van drie categorieën: klimaat, milieu en arbeidsomstandigheden/mensenrechten.

Een Indiase vrouw weeft stoffen voor de duurzame mode-industrie

2. Duurzame mode is (te) duur
Inderdaad, als je puur naar het prijskaartje kijkt, dan is duurzame mode duurder dan de fast fashion die door grote ketens als H&M en C&A wordt aangeboden. Maar eigenlijk moet je het omdraaien: duurzame mode is niet te duur, fast fashion is te goedkoop. Door onze onstilbare honger naar goedkope kleding is een concurrentieslag ontstaan, waarbij de consument gelokt wordt met steeds verdergaande prijsvoordelen. Deze race to the bottom is niet vol te houden en leidt tot slechtere arbeidsomstandigheden voor de mensen die onze kleding produceren. Iemand moet immers de prijs betalen voor al die goedkope kleding. Als je bij de aanschaf van een kledingstuk rekening houdt met de reële productiekosten (wat in het geval van duurzame mode neerkomt op extra kosten voor milieuvriendelijke productie en het betalen van een eerlijk loon voor de mensen in de kledingfabrieken) en de te verwachten levensduur (die bij duurzame mode significant hoger ligt dan bij fast fashion), zal je zien dat het met die vermeende hoge prijs van duurzame mode eigenlijk best meevalt.

3. Duurdere merken zijn duurzamer
Was het maar zo simpel. Het lijkt logisch om te denken dat het extra geld dat je neertelt voor een duurder kledingstuk ten goede komt aan het milieu en de betrokken textielarbeiders. De prijs zegt echter niets over de manier waarop een kledingstuk tot stand is gekomen. Sterker nog, sommige goedkope ketens als Zeeman scoren hoger op duurzaamheid dan een veel duurder merk als Ralph Lauren. Het loon van textielarbeiders maakt maar een piepklein stukje uit van de prijs die je uiteindelijk voor een kledingstuk betaalt in de winkel. Verder is de prijs van kleding vooral opgebouwd uit elementen als marketingkosten en de winst voor de tussenhandel. Overigens is het zo dat bij kleding die écht goedkoop wordt aangeboden (denk een feestjurkje voor € 4,99), je er vanuit mag gaan dat het niet op een eerlijke manier in de winkel terecht is gekomen.

4. Duurzame mode is lelijk en niet modieus
Kleding die duurzaam is geproduceerd is saai, vormeloos en alleen verkrijgbaar in de kleuren grijs, groen en zwart. Nu ik dit zo opschrijf, vraag ik me af of er echt nog mensen zijn die dit denken, maar vooruit dan maar, al is het maar for the record. Of je nu op zoek bent naar een basic wit T-shirt of een hippe jurk met hysterische print, alles is mogelijk binnen het duurzame modespectrum. Bij Goodfibrations zeggen we altijd dat het productieproces de enige onderscheidende factor zou moeten zijn en dat je dus op het eerste gezicht niet zou moeten kunnen zien of je met een duurzaam kledingstuk te maken hebt. Overigens ben ik van mening dat je de kwaliteit er wel vanaf ziet bij duurzame mode en van klanten krijgen we vaak terug dat ze de kleding zo lekker zacht vinden. Dat laatste is een fijn neveneffect van de chemicaliën die achterwege worden gelaten bij de productie.

5. Mijn invloed als individuele consument is te verwaarlozen
'Verbeter de wereld, begin bij jezelf'. Het is er één uit de oude doos, maar nog steeds o zo actueel. Want natuurlijk maakt het wel uit welke keuzes jíj elke dag maakt. Blijf gerust shoppen, maar zorg ervoor dat je je macht als consument (inderdaad, die heb je!) gebruikt en je stem laat horen. Als wij als consumenten massaal voor bodemprijzen blijven kiezen, is er voor fabrikanten geen enkele prikkel om over te gaan op duurzame productie. De concurrentie binnen de retail is immers moordend. Pas als meer mensen voor duurzaam kiezen worden merken gedwongen zich aan te passen. De mode-industrie maakt waar de consument om vraagt. Dus of je nu volgende week in de Bijenkorf staat of in de plaatselijke Primark, vráág waar de kleding die ze verkopen vandaan komt en onder welke arbeidsomstandigheden deze gemaakt is. Kleine beetjes helpen, ook zo’n klassieker waar geen speld tussen te krijgen is.