Drukken met een pers uit 1890

Tijdens onze ‘Kijkjes achter het scherm’ zullen we soms op plekken komen waar we acuut mee willen ruilen – al zitten we zelf ook op aangename plekjes (lees: op Mallorca resp. in de oude binnenstad van Nijmegen resp. op het water in Utrecht). Maar de werkplek van Tiny Risselada van Letterpers… ai, ai, ai. Wat een plaatje is dat. Ga mee naar deze fijne studio voor (geboorte)kaartjes en andere papierproducten in de voormalige Prodent-fabriek in Amersfoort! Het is even zoeken naar de Oude Fabrieksstraat in Amersfoort, waar Letterpers - de Nederlandse vertaling voor het Engelse letterpress, dat ‘boekdruk’ betekent - gevestigd moet zijn. Dan ineens doemt hij voor me op: de voormalige Prodent-fabriek, waar inmiddels een keur aan creatieve bedrijven gevestigd is. Voordat ik bij de studio van Letterpers aankom, passeer ik een vintage winkel, olijfolieshop, grafisch ontwerper en een keramiek-atelier. Wat een geweldige omgeving om te werken! En dan de werkplek van Letterpers. Veel glas, staal, stoere lampen en twee eyecatchers van nostalgische drukpersen, waarmee Tiny ambachtelijk drukwerk maakt met behulp van de druktechniek letterpress. En overal mooie kaartjes aan de muur, op tafel en verstopt in industriële kasten. “Hier wil ik ook werken!”, roep ik blij. Tiny – behalve creatief onderneemster ook moeder van twee - lacht, kijkt trots en maakt cappuccino. Heerlijk.

Tiny achter de pers

Creatieve ruimtes
Maar eerlijk is eerlijk: dit is écht een heel mooie studio. Hoe vind je zo’n parel? “Tot 2012 rolden hier nog de tubes tandpasta van de loopband”, vertelt Tiny, die voordat ze bij verschillende ontwerpbureaus ging werken de Kunstacademie volgde. “Een vriendin hoorde dat ze van de fabriek creatieve ruimtes wilden maken, en vroeg of ik mee ging. Ik had al een paar jaar mijn eigen ontwerpstudio en zocht een goede werkruimte. Sinds november 2013 is de fabriek mijn werkplek.” Tiny begon in een kleinere studio, maar zit sinds ruim een half jaar met haar collega’s Annemarije, Nicolien en Wandena op deze ruime plek. Onder toeziend oog van Tiny werd de ruimte geschilderd en voorzien van robuuste, op maat gemaakte stalen deuren. Vervolgens kregen haar oude drukpersen er een ereplek. Het ene exemplaar redde ze ternauwernood van de schroot, de andere twee komen uit Australië en Duitsland en tikte ze via-via op de kop. Tiny demonstreert de Nederlandse trapdegelpers die uit 1890 stamt, en gaat in de weer met verf en papier. Het resultaat is verbluffend: práchtige, handgemaakte kaartjes waarbij de letters in het papier verzonken zijn. Het grootste deel van de kaartjes die Letterpers maakt, zijn geboortekaartjes. Het begon allemaal met de geboorte van Tiny’s dochter. Ze kon geen geschikte manier van drukken voor haar geboortekaartje vinden en wilde het niet laten printen. Tiny besloot de kaartjes daarom zelf te drukken, zodat ze écht een uniek kaartje zou hebben. Tiny tekent altijd zelf voor het ontwerp: “Dat is en blijft mijn passie. Tegenwoordig wordt er zoveel gekopieerd op het gebied van kaartjes. Ik vind het juist leuk om écht iets onderscheidends te ontwerpen, dat perfect van kwaliteit is. Met letterpress bereik je dat resultaat doordat de letters en illustraties iets dieper in het papier liggen. Het geeft een chique, maar toch authentieke uitstraling.”

Ambachtelijk en authentiek drukwerk...

Japan
Vanuit het hele land ontvangt Tiny bezoekers voor haar bijzondere geboortekaartjes. Tiny neemt voor haar producten alleen genoegen met het mooiste, stevige papier, drukt alles altijd met de hand en bindt zelfs haar notitieboekjes zelf in. “Dat is veel werk, maar levert gewoon het allermooiste resultaat op”, vindt Tiny. En dat dit ook over de grenzen wordt gewaardeerd, blijkt wel uit het feit dat Letterpers zelfs in landen als de Verenigde Staten en IJsland met open armen wordt ontvangen. Tiny laat een stapel handgemaakte notitieboekjes zien. “Deze lijn is onlangs ook in Amerika verschenen, waar ik afgelopen mei op de grootste stationerybeurs ter wereld stond. Inmiddels verkoop ik mijn kaartjes en boekjes ook in Japan en binnenkort in de Verenigde Staten. Daar kennen ze het fenomeen geboortekaartjes eigenlijk niet, dus er is werk aan de winkel.” Juist daarom werkt Tiny op internationaal gebied samen met andere ‘letterpress-specialisten’. “Samen willen we laten zien wat je allemaal kunt maken met deze authentieke druktechniek en ervoor zorgen dat dit soort ambachtelijk drukwerk niet verdwijnt”, legt Tiny uit. En wij? Wij kunnen gewoon online shoppen bij Tiny, of langsgaan in haar stoere studio. Het is dat ik al twee kinderen heb en er geen kleintjes meer bij zullen komen, anders zou ik het wel weten. Dan toch maar trouwen…?

In de studio komen de kaartjes perfect uit de verf

Tip:
Combineer een bezoekje aan Letterpers met een kop koffie of zalige lunch in Restaurant Hoog Vuur, dat naast de studio van Tiny zit. www.hoogvuur.nl.

Kaartjes om verliefd op te worden

Kunstwerkjes van Letterpers